
Okan YILMAZ Yazarın Tüm Yazıları

Bir önceki yazımızda Samanyolu (Milky Way) çekimini paylaÅŸmıştık. Aynı serinin devamı olarak bu yazımızda da yıldız çizgileri (Star Trails) nasıl pozlanır konusunu paylaÅŸacağım.
Nelere ihtiyacımız var?
- Tripod : Tıpkı samanyolu çekiminde söylediÄŸimiz gibi, olmazsa olmazlardan ilki tripod. Sizin yoksa bile arkadaÅŸlarınızdan bir tane ödünç almadan sakın baÅŸlamayın.
- Bulb modunu destekleyen bir DSLR : Birazdan detaylarını inceleyeciÄŸimiz gibi bu çekim tekniÄŸi uzun pozlamayı gerektiriyor. Bu nedenle makinanızın Bulb modunu desteklediÄŸinden emin olun lütfen. EÄŸer desteklemiyorsa 30 sn. çekim yapabiliyor olmalı. Çünkü anlatacağımız ikinci bir teknik var ki o da 30 sn. lik çekimleri gerektiriyor.
- Bulb modunu destekleyen Kablolu veya kablosuz kumanda : Makinamızın Bulb modunda uzun süreli bir pozlama yapacağımız için, deklanÅŸöre sürekli basmak mümkün olmayacak. Bu nedenle bu görevi yerine getirecek bir kablolu/kablosuz tetikleyiciye ihtiyacımız var. Bu tip kumandalar piyasada bol ve ucuz fiyatla satılıyorlar. Ancak Bulb modunda çekimi desteklediÄŸini doÄŸrulamadan lütfen almayın.
- Tamamen karanlık bir gökyüzü : Olmazsa olmazlardan birisi de bu. Ay ışığı ve ÅŸehir ışıkları bu tür pozlamalarda gökyüzünü ışık ile kirletir, yıldızların görünmesini engeller. Bu nedenle hiç ışık almayan, ay olmayan, bulutsuz ve nemsiz, kuru temiz bir gökyüzüne ihtiyacımız var.
Hazırlık
Öncelikle ay takvimini takip etmelisiniz. Ayın çevrimi içerisinde hiç görünmediÄŸi dönemi belirlemeli, çekim yapabileceÄŸiniz geceleri tespit etmelisiniz. Böyle geceler bir aylık süre içerisinde 3-4 gün olacaktır. Bu nedenle doÄŸru geceleri seçmezseniz bir sonraki çevrime kalacağınızı lütfen unutmayın.
Çekim günü gelmeden önce çekim yapacağınız bölgeye karar vermelisiniz. Bu tip çekimlerde sadece gökyüzünü çekmek fotoÄŸrafı doyurucu yapmayacaktır. Bu nedenle, fotoÄŸrafın ön planına koyacağınız objelerin olduÄŸu bir mekan bulmalısınız. Ön plana yerleÅŸtirilecek objeler bir aÄŸaç, kullanılmayan bir ev, tarihi eser veya biçimli bir kaya bile olabilir. Burası sizin yaratıcılığınıza kalmış.
Çekimden önce çekim açınızı belirlemelisiniz. Yanınızda götüreceÄŸiniz bir pusulayı veya akıllı telefonların pusula özelliÄŸini kullanarak Kuzey yönünü tespit etmelisiniz ve çekim açınızı bu konuma göre belirlemeli, tripodunuzu kurmalısınız. Neden kuzeye doÄŸru? Çünkü dünya kuzey ile güney kutubunu birleÅŸtiren sanal bir eksen etrafında dönüyor. Biz de kuzey yarım kürede yaşıyoruz. Kameramızı kuzeye çevirir ve yeterince uzun pozlama yaparsak, dünyanın eksen etrafındaki dönüÅŸü nedeniyle, kuzey yıldızının merkezde kaldığı ve diÄŸer tüm yıldızların onun etrafında daireler çizdiÄŸi bir çekimi baÅŸarabiliriz. Yok eÄŸer, yönümüzü kuzeye çevirmezsek ne olur? Güneye dönersek, biz kuzey yarım kürede olduÄŸumuz için yıldız çizgilerini yatay çizgiler ÅŸeklinde pozlarız. DiÄŸer yönlere dönersek, tam dairesel olmayan yaylar pozlamamız mümkün olacaktır. Ancak tecrübeler gösteriyor ki en estetik olanı, kuzey yıldızına yönelip pozlama yapmak. Vakitiniz bolsa alternatifleri de deneyin tabii ki…
SoÄŸuk bir mevsimde iseniz, hem kendiniz hem de makinanız için gerekli önlemleri almalısınız. Yanınıza bir termos sıcak çay, sohbet için birkaç arkadaÅŸ alırsanız daha keyifli bir çekim sizi bekliyor demektir.
Makina Ayarları ve Çekim
Daha mavi bir gökyüzü elde etmek için makinanızda beyaz ayarını tungsten ışığa ayarlamak gerekecektir. Aksi takdirde gökyüzü koyu kızıl bir renk verir ki bu da pek hoÅŸ durmuyor bu tip fotoÄŸraflarda. Samanyolu çekiminin aksine bu sefer yüksek ISO’ya ihtiyacımız yok. Çünkü pozlama süresini uzatmamız gerekli. Ancak bu ÅŸekilde, dünyanın/yıldızların dönüÅŸünden kaynaklanan ışık çizgilerini kaydedebiliriz. Yani özetle ISO 100 veya 200 olarak ayar yapıyoruz. Tamamen karanlık bir gecede, sadece yıldızlardan gelecek ışık ile uzun pozlama yapacağımız için diyaframı çok fazla açmamız süreyi kısaltır, çok kısmamız ise süreyi çok uzatacaktır. Bu nedenle f/4 veya f/5.6 uygun diyafram açıklıkları olarak deÄŸerlendirilebilir.
Pozlama süresinin seçimi için aÅŸağıdaki iki teknikten birisini seçerek karar vermek durumundayız:
1) Tek seferde pozlama : KiÅŸisel olarak benim tercih ettiÄŸim teknik bu.
2) PeÅŸpeÅŸe 30 sn.lik pozlamalar ve sonrasında Photoshop’ta birleÅŸtirme : Özellikle Bulb modu olmayan makinaların kullanıldığında iÅŸe yarıyabilir.
Tek seferde pozlama, yapmaya karar veriseniz; makinamızı manuel moda getiriyoruz. Netlik ayarını sonsuz yapıyoruz. Pozlama süresini Bulb olarak ayarlıyoruz. Sonrasında 45 dk – 90 dakika arasında pozlanması için makinamızı kendi haline bırakıyoruz. Biz bu arada çayımızı içip, arkadaÅŸlarımızla sohbet ediyoruz. Pozlama süresinin daha kısa tutulması yıldız çizgilerinin kısa kesik çizgiler halinde görünmesine yol açar. Pozlamanın uzaması ise, uzun pozlamadan kaynaklanan kumlanma (gren) ve pil yetmeme riskini beraberinde getirebilir. Bu nedenle pilinizi bu çekime baÅŸlamadan önce iyice doldurmanız ÅŸiddetle tavsiye edilir. Yoksa sonunda bir de bakarsınız ki, çekimin bir yerlerinde pil bitmiÅŸ ve makina kendisini kapatmış. HerÅŸey bir yana emeÄŸiniz boÅŸa gitmiÅŸ…
Aynı gecede en fazla 3-4 kare pozlayabileceÄŸiniz için, emeÄŸin boÅŸa gitmemesi önemli. Bu nedenle ilk çekimden önce bütün ayarları yapıp, kadrajı oluÅŸturup, 10 dakikalık bir deneme pozlaması yapın. Sonra çektiÄŸiniz fotoÄŸrafı inceleyin. Elbette çok uzun pozlamanın verdiÄŸi sonucu vermeyecektir ama en azından ayarlarınızda bir yanlışlık var ise saatlerce beklemeden görmeniz mümkün olacaktır.
Bir diÄŸer konu, siz ve arkadaÅŸlarınızdan hiç biri pozlama sırasında bir ışık kaynağı ile kadrajınız içine girmemeli veya gökyüzünü kirletmemelidir. Saatlerce çekim yapıp da kadrajın ortasında arkadaşınızın hayalet silüetini görmek istemezsiniz deÄŸil mi?…
EÄŸer tek seferde deÄŸilde, çoklu pozlamalarla fotoÄŸrafı oluÅŸturmak istiyorsanız; makinanızın veya kumandanızın interval (fasılalı) çekim özelliÄŸi olmalı. Pozlama süresini 30 sn, pozlar arasında bekleme süresini 1 sn ayarlamalısınız. EÄŸer toplam 60 dakikalık bir pozlama yapacaksanız hesap ÅŸöyle: 60 dakika=3600 saniye. Bir karenin pozlanması 30 sn+1 sn bekleme=31 sn. 3600 sn/31 sn = 116 kare. Demek ki peÅŸ peÅŸe 116 kare çekmek durumundasınız. Daha sonrada bu 116 kareyi Photoshop programında Stack Photos özelliÄŸini kullanarak birleÅŸtirmelisiniz. DediÄŸim gibi bu çekim tarzı benim tercih ettiÄŸim tarz deÄŸil, ben tek seferde çekmeyi tercih ediyorum.
Fotoğrafın İşlenmesi
ÇektiÄŸiniz fotoÄŸrafı, iÅŸleme yazılımında (çoÄŸunlukla Photoshop) açın. EÄŸer RAW formatta çektiyseniz (ki ÅŸiddetle tavsiye ederim), beyaz ayarı, parlaklık/kontrast ve keskinlik gibi ayarlarınızı yapın. Dikkat edilecek tek ÅŸey, uzun pozlama ile çektiÄŸimiz için kumlanma (gren) olma olasılığıdır. Bu nedenle iÅŸlerken daha fazla kumlanma oluÅŸmamasına özen gösterin. Gerekiyorsa kumlanma azaltıcı yazılım yada Photoshop yamalarından kullanın. En önemlisi de sizi tatmin eden, hoÅŸunuza giden, baÅŸarılı fotoÄŸraflarınızı paylaşın…
Yıldız çizgileri pozlama iÅŸi de bu kadar…Umarım faydalı olmuÅŸtur. GörüÅŸ ve önerilerinizi lütfen bildirin. İyi çekimler….
Okan YILMAZ